บทความ > ทันตกรรมจัดฟัน

ความรู้เกี่ยวกับ "การจัดฟันแบบถอดได้ (ในเด็ก)"

เลือกหัวข้อที่ต้องการอ่าน

จัดฟัน คืออะไร ?

การจัดฟัน (Orthodontic treatment) คือ การรักษาทางทันตกรรม เพื่อแก้ไขสภาวะการสบฟันที่ผิดปกติ (Malocclusion) โดยใช้หลักการ ของแรงทางฟิสิกส์ (Physics) ร่วมกับหลักการกลศาสตร์ชีววิทยา (Biomechanical) ในการ “เคลื่อนฟัน” จากตำแหน่งที่ผิดปกติไปยังตำแหน่งที่ถูกต้อง โดยไม่ก่อให้เกิดอันตรายต่อฟันและอวัยวะรอบๆฟัน ซึ่งการจัดฟันนั้น มีเป้าหมายหลัก 3 ประการ ได้แก่ เพื่อให้มีความสวยงาม (Esthetics), เพื่อให้มีการใช้งานที่ดี (Function) และเพื่อให้มีความมั่นคงในการสบฟัน (Stability)

จัดฟันมีกี่แบบ แตกต่างกันอย่างไร ?

การจัดฟัน แบ่งออกเป็น 6 ประเภทใหญ่ๆ ได้แก่

จัดฟันแบบถอดได้ (ในเด็ก) คืออะไร ?

การจัดฟันแบบถอดได้ในเด็ก (Orthodontic removable appliance) เป็นการจัดฟันด้วยเครื่องมือจัดฟันชนิดที่ถอดเข้า-ออกได้ ในเด็กที่ยังมีฟันน้ำนม หรือฟันชุดผสมอยู่ โดยมีวัตถุประสงค์หลักๆ 2 ประการ ได้แก่

  1. เป็นการรักษา เพื่อลดความรุนแรงของความผิดปกติของการสบฟันเบื้องต้น ทำให้การรักษาในอนาคตง่ายขึ้น (Introductory orthodontic treatment)
  2. เป็นการรักษาเพื่อกระตุ้นหรือยับยั้ง การเจริญเติบโตของขากรรไกรในเด็ก (Growth modification) ที่มีสภาวะความผิดปกติของการสบฟันร่วมกับความผิดปกติของขากรรไกร ซึ่งในอนาคตอาจจะไม่สามารถแก้ไขได้ด้วยการจัดฟันเพียงอย่างเดียวเท่านั้น มีโอกาสที่จะต้องรักษาด้วยการจัดฟันร่วมกับการผ่าตัดขากรรไกร

ตัวอย่างเครื่องมือจัดฟันแบบถอดได้ (ในเด็ก)

  • Active plate : เป็นเครื่องมือจัดฟันแบบถอดได้ ที่ใช้เคลื่อนฟันง่ายๆ ไม่ซับซ้อน เช่น ฟันห่าง, ฟันซ้อนเก, ฟันสบคร่อม เป็นต้น ประกอบไปด้วยเพลท (Acrylic), Spring, ตะขอ ต่างๆ
  • Twin blocks : เป็นเครื่องมือจัดฟันแบบถอดได้ที่ใช้กระตุ้นการเจริญเติบโตของขากรรไกรล่าง ในเคสที่มีความผิดปกติของขากรรไกรล่างที่เล็กกว่าปกติ 
  • Headgear : เป็นเครื่องมือจัดฟันแบบถอดได้ที่ใช้ยับยั้งการเจริญเติบโตของขากรรไกรบน ในเคสที่มีความผิดปกติของขากรรไกรบนที่ยื่นกว่าปกติ
  •  Facemask : เป็นเครื่องมือจัดฟันแบบถอดได้ที่ใช้กระตุ้นการเจริญเติบโตของขากรรไกรบน ในเคสที่มีความผิดปกติของขากรรไกรบนที่เล็กกว่าปกติ

ข้อดีของการจัดฟันแบบถอดได้ (ในเด็ก)

  • ลดความรุนแรงของความผิดปกติของการสบฟันเบื้องต้น ทำให้การรักษาในอนาคตง่ายขึ้น
  • เป็นการรักษา เพื่อแก้ไขความผิดปกติของสบฟันและความผิดปกติของโครงสร้างขากรรไกรเบื้องต้น 
  • มีการเปลี่ยนแปลงรูปหน้าและการสบฟันไปในทางที่ดีขึ้น
  • ลดโอกาสผ่าตัดขากรรไกรในอนาคต

ข้อเสียของการจัดฟันแบบถอดได้ (ในเด็ก)

  • อาจพบข้อจำกัดในการควบคุมการเคลื่อนฟันและการแก้ไขปัญหาการสับฟันที่ซับซ้อน
  • ต้องอาศัยความร่วมมือของผู้เข้ารับการรักษา 100% เนื่องจากเป็นเครื่องมือแบบถอดได้ ที่ต้องใส่ด้วยตนเอง
  • เนื่องจากเป็นเครื่องมือแบบถอดได้ ทำให้มีโอกาสแตกเสียหายหรือสูญหายได้
  • อาจรู้สึกรำคาญหรือระคายเคืองได้เล็กน้อย ทำให้การพูดออกเสียงไม่ชัดในช่วงแรกที่ร่างกายยังปรับตัวไม่ได้

กรณีใด ที่จำเป็นต้องจัดฟันแบบถอดได้ (ในเด็ก)

  • กรณีที่มีความผิดปกติของการสบฟันเล็กน้อย ที่ควรต้องรับการแก้ไขตั้งแต่เนิ่นๆ เช่น ฟันสบคร่อม, การสูญเสียฟันแท้ก่อนเวลาอันควร, ฟันซ้อนเกรุนแรง เป็นต้น
  • กรณีที่มีความผิดปกติของการสบฟันร่วมกับความผิดปกติของขากรรไกร (Malocclusion with jaw deformity) ในเด็ก เช่น ยิ้มเห็นเหงือก, คางยื่นหรือหลุบ, ขากรรไกรบนยื่นหรือหลุบ

รายละเอียดขั้นตอนในการจัดฟันแบบถอดได้ (ในเด็ก)

  1. นัดปรึกษาทันตแพทย์จัดฟัน
              ในครั้งแรก ทันตแพทย์จัดฟันจะทำการซักประวัติ ตรวจนอกช่องปาก ได้แก่ วิเคราะห์รูปหน้า, วิเคราะห์การยิ้ม และตรวจการสบฟันอย่างละเอียด เพื่อวินิจฉัยปัญหา และวางแผนการรักษา ผู้เข้ารับการรักษาจะได้ทราบแผนการรักษาเบื้องต้น  โดยทันตแพทย์จัดฟันที่ปรึกษาจะเป็นทันตแพทย์ประจำตัว ที่จะทำการรักษาไปจนเสร็จสิ้นการรักษา ทีมทันตแพทย์เฉพาะทางจัดฟันคลินิกทันตกรรมสไมล์ลอฟท์

  2. ทำประวัติก่อนการรักษา
              กรณีถ้าตกลงจัดฟัน ทันตแพทย์จัดฟันจะทำการพิมพ์ปากเพื่อทำแบบจำลองฟันก่อนการรักษา บันทึกถ่ายภาพใบหน้าและภายในช่องปาก วิเคราะห์ วินิจฉัยวางแผนการรักษา และ ทำเอกสารเฉพาะในเบื้องต้น รวมทั้งถ่ายภาพรังสีทั้งปาก (Panoramic film) และ ภาพรังสีใบหน้าด้านข้าง (Lateral cephalometric film)

  3. ขั้นตอนการเคลียร์ช่องปากก่อนจัดฟัน
              เป็นขั้นตอนในการเตรียมสภาพช่องปากทั่วไปให้เรียบร้อยและอยู่ในสภาพที่ดีตามแผนการรักษาของทันตแพทย์จัดฟัน ได้แก่ การอุดฟัน, การขูดหินปูน, การผ่าฟันคุด, การรักษารากฟัน, การถอนฟัน เพื่อการจัดฟัน เป็นต้น

  4. พิมพ์ปากเพื่อทำเครื่องมือจัดฟัน
              เมื่อเคลียร์ช่องปากเสร็จแล้ว ทันตแพทย์จัดฟันจะทำการพิมพ์ปากเพื่อส่งทำเครื่องมือจัดฟัน

  5. นัดรับเครื่องมือ
              ทันตแพทย์จัดฟันจะนัดรับเครื่องมือจัดฟัน หลังพิมพ์ปาก 1-2 สัปดาห์ และจะทำการสอนอธิบายวิธีการถอดใส่อย่างละเอียด ในขั้นตอนนี้เป็นขั้นตอนที่สำคัญที่ผู้เข้ารับการรักษาจะต้องมีวินัยและร่วมมือในการใส่เครื่องมืออย่างเคร่งครัด กรณีที่ผู้เข้ารับการรักษาไม่ใส่เครื่องมือตามที่ทันตแพทย์แนะนำ จะทำให้ระยะเวลาในการรักษายาวนานออกไปและไม่เป็นไปตามแผนการรักษา

  6. ปรับเครื่องมือจัดฟัน
              ทันตแพทย์จัดฟันจะนัดปรับเครื่องมือจัดฟันทุกเดือนตามแผนการรักษา โดยปกติจะใช้เวลาประมาณ 1-2 ปี

  7. ทำรีเทนเนอร์หลังจัดฟัน
              เมื่อทำการจัดฟันเสร็จแล้ว ทันตแพทย์จัดฟันจะพิจารณาพิมพ์ปากเพื่อทำ เครื่องมือคงสภาพฟัน หรือ รีเทนเนอร์ (Retainers) ในบางเคส ผู้เข้ารับการรักษาต้องทำการใส่รีเทนเนอร์อย่างมีวินัยตามที่ทันตแพทย์จัดฟันแนะนำ

  8. ขั้นตอนการเคลียร์ช่องปากหลังจัดฟัน
              เป็นขั้นตอนในการตรวจดูแลสภาพช่องปากทั่วไปให้เรียบร้อยและอยู่ในสภาพที่ดีหลังการจัดฟัน ได้แก่ การอุดฟัน, การขูดหินปูน เป็นต้น

  9. นัดเพื่อตรวจเช็ครีเทนเนอร์และตรวจสุขภาพฟันประจำปี
              โดยทั่วไปหลังถอดเครื่องมือจัดฟันแล้ว ทันตแพทย์จัดฟันจะนัดเพื่อตรวจติดตามผลการรักษาและเช็ครีเทนเนอร์ ในช่วงระยะเวลาหลังการรักษา 1 เดือน, 3 เดือน, 6 เดือน และ 1 ปี พร้อมกับการตรวจสุขภาพช่องปากประจำปี

ราคาจัดฟันแบบถอดได้ (ในเด็ก)

ราคาเครื่องมือ (ไม่รวมราคาปรับเครื่องมือ)

  • Active plate ราคารวม 6,000 บาท
  • Active plate with screw ราคารวม 7,000 บาท
  • Twin blocks ราคารวม 8,000 บาท
  • Head gear ราคารวม 8,000 บาท
  • Face mask ราคารวม 12,000 บาท

ขั้นตอนการแบ่งชำระ

  • ปรึกษาจัดฟันครั้งแรก : ไม่มีค่าใช้จ่าย
  • กรณีถ้าตกลงจัดฟัน จะมีค่าใช้จ่ายตามนี้
    ค่าใช้จ่ายครั้งแรก : พิมพ์ปาก 1,000 + เอ็กซเรย์ 1,000 = 2,000 บาท
  • หลังจากนั้น นัดเคลียร์ช่องปาก (ราคาขึ้นอยู่กับสภาพช่องปากของแต่ละบุคคล)
  • พิมพ์ปากเพื่อทำเครื่องมือ : ชำระ 60% ของราคาเครื่องมือ
  • นัดรับเครื่องมือ ประมาณ 1-2 สัปดาห์ : ชำระ 40% ของราคาเครื่องมือ
  • ปรับเครื่องมือ ทุกเดือน (ชำระครั้งละ 800 บาท) จนเสร็จสิ้นการรักษา
  • รีเทนเนอร์หลังจัดฟัน ราคา 2,999 บาท
    (ลดจากปกติ ราคา 5,000)

คลิปตัวอย่างการจัดฟันแบบถอดได้ (ในเด็ก)